W świecie inżynierii chemicznej
Zazwyczaj chemia kojarzy nam się z pierwiastkami, kwasami i zasadami oraz innymi, które pamiętamy ze szkolnej ławki. O pracy i projektach prowadzonych w Instytucie Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk w wywiadzie dla Panoramy Gospodarczej opowiadają Dr hab. inż. Marek Tańczyk – Dyrektor Instytutu oraz Dr inż. Anna Pawlaczyk-Kurek
Prowadzone w Instytucie badania obejmują szeroki zakres dotyczący nowoczesnych technik z różnych dziedzin; ciecze, gazy, inżynieria, biotechnologia; proszę powiedzieć nad czym obecnie Państwo pracujecie?
Dr hab. inż. Marek Tańczyk: Jeśli chodzi o nasz zespół to kontynuujemy prace związane z usuwaniem metanu z gazów wentylacyjnych w kopalniach. Zajmujemy się również procesami separacji innych mieszanin gazowych. Jednym z projektów, który obecnie realizujemy to opracowanie technologii oczyszczania biogazu do biometanu z produkcji rolniczej. Inny z naszych zespołów zajmuje się procesami biotechnologicznymi. Opracowana została w nim technologia do biodegradacji lotnych związków organicznych. Przymierzamy się również do biodegradacji mikrocząstek plastiku oraz biologicznego usuwania zanieczyszczeń z faz ciekłych. W naszym Instytucie działa również zespół, który zajmuje się inżynierią reaktorów chemicznych oraz badaniem nośników katalizatorów. Inny z naszych zespołów opracowuje nanomateriały węglowe do zastosowań w przyjaznych dla środowiska procesach chemicznych oraz separacyjnych.
Czy napotkali Państwo jakieś przeszkody podczas realizacji projektu?
Dr inż. Anna Pawlaczyk-Kurek: Przeszkody występują zawsze. Przystępując do jakichkolwiek badań, najpierw wykonujemy próby, testujemy, sprawdzamy jaką metodę badawczą zastosować, w jakim kierunku powinniśmy podążać, aby w zależności od sytuacji, uzyskać pożądany efekt. Realizacja projektu jest procesem niewątpliwie złożonym. Istotą pracy naukowca jest to, aby owoce jego badań nie tylko dobrze prezentowały się w raporcie, ale przede wszystkim miały przełożenie na realną możliwość ich wdrożenia. Wyjście z wynikami poza obszar laboratorium czy instytutu wiąże się z koniecznością pokonania wielu barier. Istotnym staje się pozyskanie partnera komercyjnego, który odpowiadałby za wdrożenie i umożliwiłby sprawdzenie prezentowanego rozwiązania, zwłaszcza przy osiąganiu ostatnich poziomów gotowości technologicznej (TRL). Pojawiają się również problemy z pozyskaniem funduszy, bez których uzyskanie dojrzałości technologicznej jest niewykonalne. Należy mieć świadomość, iż mówimy tutaj o urządzeniach, które mają odpowiednio dużą skalę, które nie są tanimi urządzeniami, a które muszą być przetestowane w warunkach przemysłowych. Takie testy pozwalają sprawdzić przydatność, niezawodność i funkcjonalność proponowanej technologii. Ponadto dają możliwość zweryfikowania parametrów procesowych, przeprowadzenia testów optymalizacyjnych, czy opracowania założeń projektowych dla końcowego produktu. Właściwie jeśli chodzi o naszą technologię – VAMOXID, którą docelowo w przyszłości chcemy wykorzystywać do utylizacji metanu, to tutaj największy kłopot dotyczy pozyskania finansowania. Przemysł oczekuje od nas produktu gotowego, jednakże często od pomysłu do realizacji mija wiele miesięcy.
Jakie kolejne projekty mają Państwo w planach?
Dr hab. inż. Marek Tańczyk, dr inż. Anna Pawlaczyk-Kurek: Na pewno chcemy kontynuować obecne projekty. Zależy nam na tym, aby doprowadzić do końca to, co zaczęliśmy. Specyfiką naszych projektów, a przede wszystkim prowadzonych badań, jest duża czasochłonność. Przymierzamy się, aby na nowo wejść w gospodarkę wodorową. Mamy doświadczenia dotyczące separacji mieszanin gazowych zawierających wodór. Złożyliśmy też wniosek na projekt dotyczący wytwarzania nowoczesnych materiałów membranowych, np. z wykorzystaniem alg morskich. Zapowiada się ciekawie.
Instytut Inżynierii Chemicznej Polskiej Akademii Nauk za swoje liczne sukcesy oraz pionierskie projekty został nominowany do nagrody Ambasador Innowacyjności przyznanej z ramienia Europejskiego Ośrodka Rozwoju Gospodarki. Nie pozostaje nic innego jak życzyć dalszych sukcesów.
– Martyna Papiernik