Czosnów stawia na rozwój!

O trudnej drodze do rozwoju, decyzjach zmieniających oblicze gminy, projektach, dzięki którym wykorzystuje swój potencjał opowiedział jej włodarz – Wójt Antoni Kręźlewicz.

Jest Pan wójtem od 1990 r. Który z przeprowadzonych projektów i podjętych decyzji uważa Pan za kluczowe dla rozwoju Czosnowa?

Począwszy od 1990 r. powierzenie zadań lokalnym społecznościom: sołectwom, gminom, później powiatom dało możliwość decydowania o ważnych kwestiach i kreowania najbliższego otoczenia. Od tego przełomowego roku minęło już ponad 30 lat. Początki na pewno nie były łatwe, ponieważ wiązały się z nowymi wyzwaniami i tworzeniem rzeczywistości opartej na demokracji i oddolnych inicjatywach. Uważam jednak, że było warto podjąć trud i zmieniać naszą lokalną rzeczywistość.

Jakie projekty były strategiczne dla rozwoju gminy?

Kluczowych dla naszej gminy było kilka projektów. Pierwszym, rozpoczętym w 1990 r. i realizowanym przez 10 lat była budowa sieci gazowej. Dziś z perspektywy czasu widzę słuszność podjętej decyzji, ponieważ od 2000 r. zmieniły się przepisy i sieci gazowe przejęła spółka państwowa PGNiG, która uznała budowę sieci gazowej na terenach wiejskich jako ekonomicznie niezasadne.

Drugą ważną inicjatywą, którą wdrożył nasz samorząd na początku pierwszej kadencji była modernizacja obiektów szkolnych i sal gimnastycznych. Z siedmiu szkół w 1990 r. pięć nie posiadało bieżącej wody, kanalizacji a ogrzewanie stanowiły węglowe piece kaflowe.

Na przestrzeni 15 lat, współpracując z Mazowieckim Kuratorium Oświaty i rodzicami udało się to zadanie (myślę, że teraz byłby to koszt ok. 50 mln zł). Trudno w to uwierzyć, ale w latach 90. mieliśmy bazę szkolną najgorszą w województwie, a dziś – jedną z lepszych.

W 1994 r. rozpoczęliśmy kolejny projekt: budowę oczyszczalni i sieci kanalizacyjnej. Ze względu na usytuowanie oczyszczalni gminnej budowę sieci zaczęliśmy od Czosnowa, a następie stopniowo w dwóch kierunkach na wschód i zachód. Warto zatem podkreślić, że sieć kanalizacyjna, którą realizujemy już 25 lat, jest najkosztowniejszym elementem infrastruktury gminy. W zakresie podstawowym jest zrealizowana, ale wciąż następuje wzrost mieszkalnictwa jedno- i wielorodzinnego, co wymaga ciągłej rozbudowy. Kolejnym projektem była budowa sieci wodociągowej.

Także w trosce o bezpieczeństwo naszych mieszkańców budujemy drogi, chodniki i ścieżki rowerowe, jednocześnie dbając o te już istniejące.

Co najbardziej wpłynęło na zmianę charakteru gminy? Co wyróżnia ją na tle innych?

Porównując Czosnów w latach 90. i w 2023 r., uważam, że zmiany dotyczą każdej dziedziny. To zasługa nie tylko dobrej ustawy samorządowej, ale przede wszystkim ludzi, którzy mając możliwości prawne i autentyczne chęci, dokonali tych zmian.

Stopniowo Gmina Czosnów z rolniczej, w której funkcjonowały mało produktywne gospodarstwa, stała się rozwiniętą, bogatą gminą o usługowo-produkcyjnym charakterze. Ważnym krokiem było opracowanie i zatwierdzenie w 1993 r. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wprowadzającego tereny usługowe przy drodze krajowej nr 7 i wiele terenów pod budownictwo mieszkaniowe. W 1993 r. tylko 8 proc. gmin w Polsce posiadało plan zagospodarowania dla całej swojej powierzchni. W 2003 r. przeprowadziliśmy aktualizację planu z 1993 r, zwiększając tereny odrolnione o ok. 100 proc. W latach 2014 – 2022 przeprowadziliśmy trzecią aktualizację planu. Dziś już ponad połowa dotychczasowych terenów to tereny odrolnione, co powiększyło ich wartość czterokrotnie, tj. o setki milionów złotych, dowartościowując właścicieli i stwarzając możliwość powstania nowych firm dających miejsca pracy i duże dochody podatkowe.

Jaka jest Pana wizja Czosnowa za 10 lat?

Wizja Polski lokalnej, zdecentralizowanej, bliskiej każdego obywatela to moje marzenie. Chcę, aby Gmina Czosnów w 2033 r. utrzymała swoją integralność przy jednoczesnym zbliżeniu się do metropolii.

W służbie mieszkańcom wspólnie zbudowaliśmy sieć lokalnych dróg, sieć wodno-kanalizacyjną, oświetlenie, mamy pięć szkół i dwa zespoły szkolno-przedszkolne, dobrze funkcjonujące placówki niepubliczne, a także liczne organizacje pozarządowe.

Sądzę, że Gmina Czosnów w następnej dekadzie będzie mogła poszczycić się bogatą ofertą kulturalną zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych, bezpieczną komunikację gminną z szybkim dojazdem do Warszawy. Myślę, że nastąpi też dopasowanie przestrzeni do potrzeb seniorów, co jest niezbędne w perspektywie kolejnych dziesięcioleci.

Biorąc pod uwagę obecne tendencje, wizja Gminy za 10 lat jest optymistyczna. To miejsce wygodne, spokojne, bezpieczne z dobrą bazą oświatową, kulturalną i dobrze zorganizowaną opieką zdrowotno-opiekuńczą.

Czy udało się zrealizować wszystkie projekty?

Myślę, że wiele zadań zrealizowanych w Gminie Czosnów można zaliczyć do wyzwań, często ponad miarę naszych możliwości. Liczy się jednak to, że przy wsparciu naszych lokalnych działaczy społecznych czy przedsiębiorców bardzo dużo zrobiliśmy dla wspólnego dobra. Może będę nieskromny, ale z uwagi na szeroki zakres wielu projektów i ich skutki, które dostrzegam dopiero teraz, mogę zdecydowanie stwierdzić, że najważniejsze działania, oddolne inicjatywy udało się zrealizować.

Trudno wybrać jedno, najważniejsze, ale sądzę, że kluczowym dla rozwoju gminy było uchwalenie planu zagospodarowania przestrzennego. Decyzja ta zapoczątkowała intensyfikację budownictwa jedno- i wielorodzinnego oraz powstawanie nowych firm. Drugim ważnym przedsięwzięciem było utrzymanie i ciągła modernizacja siedmiu szkół i zespołów szkolno-przedszkolnych. Zapewniło to w perspektywie 30-stu lat wysoki poziom nauczania i bardzo dobre warunki pracy. Trzecim ważnym zadaniem, które przyznam sprawiało wiele trudności, było uruchomienie dwóch linii autobusowych ZTM, umożliwiających naszym mieszkańcom bezpośredni dojazd do Warszawy.

Czy jest to dobre miejsce do życia?

Jest jeszcze wiele spraw, które należy rozwiązać, dążąc do zapewnienia mieszkańcom jak najlepszych warunków życia.

Zdobycie przez Urząd Gminy Czosnów w tytułu „Urząd Przyjazny Kobiecie” jest bez wątpienia dużym wyróżnieniem i zobowiązaniem. Nasze działania mają na celu poprawę jakości życia każdego mieszkańca, a zwłaszcza kobiet. Dużym sukcesem naszego samorządu było wprowadzenie szeroko rozumianej polityki prorodzinnej poprzez upowszechnienie wychowania przedszkolnego. Już w 2015 r. został ogłoszony konkurs ofert na realizację zadania publicznego z zakresu zapewnienia opieki dzieciom do lat 3, a rok później Rada Gminy Czosnów podjęła uchwałę dotyczącą opieki żłobkowej. W wyniku przemyślanej i stabilnej polityki społecznej kobiety mają możliwość podjęcia pracy, rozwoju zawodowego i życia na odpowiednim poziomie. Realizowaliśmy kolejne projekty i oddolne inicjatywy na rzecz równego traktowania kobiet i mężczyzn, pomocy w zdobywaniu wiedzy, dodatkowych kwalifikacji a także zwiększania aktywności kobiet i ich udziału w życiu społecznym, politycznym i publicznym.

W ocenie rozwoju gminy Czosnów należy wziąć pod uwagę ocenę niezależnych ekspertów, którzy na zlecenie „Wspólnoty”, czasopisma polskiego samorządu, przygotowali zestawienie pt. „Liderzy inwestycji. Ranking wydatków inwestycyjnych samorządu 2016-2018”. Analizie poddano całość wydatków majątkowych poniesionych w latach 2016-2018, uwzględniając transport, gospodarkę komunalną i mieszkaniową, oświatę, ochronę zdrowia, kulturę, sport i administrację. Gmina Czosnów na 1 547 gmin wiejskich zajęła: w 2014 r. – 25 miejsce, w 2015 r. – 27 miejsce, a w 2016 – 23 miejsce z średnimi wydatkami inwestycyjnymi na 1 mieszkańca 1 973,80 zł. Jest to bardzo wysoki wynik, pokazujący skalę rozwoju gminy w ostatnim dziesięcioleciu.

Równie ważne jest badanie „Bogactwo samorządów. Ranking dochodów JST”, wskazujące na lidera w sektorze samorządowym. Czosnów na 1 548 gmin zajął w 2010 r. – 73 miejsce, w 2011 r. – 178, 2013 r. – 144, 2013 r. – 102, 2014 r. – 87, 2015 r. – 63, 2016 – 64, 2017 – 61, a w 2018 r. – 49 miejsce, plasując się tym samym w pierwszej pięćdziesiątce najbogatszych gmin w Polsce. Zatem racjonalna i stabilna polityka finansowa prowadzona w oparciu o środki unijne przyczyniła się do wzrostu gospodarczego regionu.

Jakie są największe eko-wyzwania stojące przed gminą?

Niewątpliwie dużym wyzwaniem dla naszej gminy jest prowadzenie polityki zrównoważonego rozwoju, przy ograniczeniach płynących z sąsiedztwa Kampinoskiego Parku Narodowego, terenu objętego NATURĄ 2000 przy jednoczesnej rozbudowie trasy E7 i ekspansji firm polskich i z kapitałem zagranicznym oraz prężnego rozwoju budownictwa jednorodzinnego. Obecnie inwestycja, którą można nazwać eko-wyzwaniem to rozbudowa oczyszczalni ścieków w Czosnowie. Gmina od lat pozyskuje zewnętrzne środki finansowe na działania dotyczące ochrony środowiska. Niestety w czasie pandemii nie udało się otrzymać żadnej zewnętrznej pomocy finansowej w celu realizacji zadania. Dopiero w 2022 r. pozyskaliśmy środki finansowe, jednak przy dużym zaangażowaniu pieniędzy z budżetu gminy.

W dzisiejszych czasach rozwój to podstawa. Jaka jest Państwa strategia i który z sektorów działalności jest na tym etapie priorytetowy?

Priorytetem władz samorządowych jest zapewnienie warunków, które sprzyjają dbaniu o naturalne bogactwo terenu i potencjał naturalny. Szczególnie ważne dla strategicznego rozwoju gminy, wręcz niezbędne do dalszego, bezpiecznego jej funkcjonowania są środki zewnętrzne, np. z Unii Europejskiej.

Dzięki nim możemy zapewnić naszym mieszkańcom godne, na odpowiednim poziomie warunki życia.

Położenie gminy w otulinie Kampinoskiego Parku Narodowego, w pobliżu Wisły i na terenach NATURA 2000, z drugiej strony działania podejmowane w kierunku dbania o naturalne środowisko, np. akcja sprzątania śmieci, projekty z cyklu „Razem dbajmy o czyste powietrze” i in., są świadectwem, że świadomość ochrony środowiska lokalnej społeczności jest wysoka.

Uważam, że jako najważniejsze obecnie jawi się budowa Centrum Kultury i Sportu. Na terenie Gminy funkcjonują różne stowarzyszenia i fundacje, grupy nieformalne, które wspólnie z Urzędem Gminy organizują wydarzenia kulturalne, turnieje i inne formy aktywności, jednakże brakuje instytucji, której celem byłaby aktywizacja społeczności, rozwijania talentów i pasji.

Ważną rolę w naszej lokalnej strategii odgrywa współpraca z biznesem. Dzięki mądrej i zaplanowanej na wiele lat polityce zrównoważonego rozwoju również w tym zakresie mamy po pierwsze miejsca pracy dla naszych mieszkańców, po drugie – środki finansowe z podatków, po trzecie – wsparcie dla inicjatyw społecznych naszych przedszkoli, szkół i organizacji pozarządowych.

Podsumujmy ostatni rok. Jaki był dla gminy?

Myślę, że rok 2022 był bardzo pracowity. Po czasie pandemii Covid-19, wielu ograniczeniach dla naszego samorządu nastał czas dużego przyspieszenia. Zrealizowaliśmy wiele małych projektów skierowanych do lokalnej społeczności poszczególnych miejscowości, ale również przygotowaliśmy dokumentację i rozpoczęliśmy kluczową dla naszego rozwoju inwestycję, czyli modernizację oczyszczalni ścieków w Czosnowie.

Ponadto Gmina Czosnów otrzymała tytuł SYMBOL POLSKIEJ SAMORZĄDNOŚCI 2022. Świadczy to bez wątpienia o tym, że nasz sukces to zasługa wspólnego działania wielu środowisk.

Gmina Czosnów rozwija się bardzo dynamicznie, czego dowodem jest wzrost liczby inwestycji, powstawanie nowych firm, spadek bezrobocia oraz wzrost dochodu budżetu gminy. Wpływa na to korzystne położenie, zwiększająca się liczba mieszkańców, fachowe planowanie, a także stabilność w zarządzaniu gminą. Gmina zajmuje wysoką pozycję (9. miejsce wśród wszystkich gmin wiejskich w Polsce) w rankingu zrównoważonego rozwoju, którego podstawę stanowią wskaźniki obejmujące trzy obszary rozwoju: gospodarczy, społeczny i w dziedzinie ochrony środowiska.