3 października 2023

Fascynująca historia Gminy Jasień

Historia Gminy Jasień sięga już VII wieku p.n.e. Z danych Archeologicznego Zdjęcia Polski wynika, że był to dość ludnie zasiedlony obszar (teren gminy Jasień jest częścią obszaru historycznych Dolnych Łużyc). W gminie znajdują się stanowiska archeologiczne grodu (osady obronnej) z okresu kultury łużyckiej, datowanej na epokę żelaza.

W początkowym okresie panowania dynastii piastowskiej Bolesław Chrobry włączył Łużyce do Polski, a jego następca Mieszko II utracił je na rzecz Marchii Wschodniej. W 1484 roku część Budziechowa i Jabłońca przeszło w posiadanie Brandenburgii. W 1815 roku panowanie nad całymi Łużycami rozciągnęły Prusy, a potem Rzesza Niemiecka, aż do roku 1945. Zdecydowana większość, jeśli nie wszystkie miejscowości mają wczesnośredniowieczny rodowód. Do XIII wieku były to małe osady, rodowe bądź rodzinne. W XIII wieku nastąpiła komasacja gruntów i nadanie wsiom racjonalnych planów.

W 1660 roku Jasień otrzymał prawa miejskie. Ówczesny właściciel wsi Rudolf von Biinau sprowadził ze Śląska i Moraw prześladowanych tam protestantów, głównie rzemieślników i osadził ich w nowo wytyczonym mieście, które rozwinęło się w niewielki ośrodek rzemieślniczo – handlowy. Jasień był miastem otwartym, nigdy nie posiadał fortyfikacji miejskich. Rozwijał się jako ośrodek wytwórstwa włókienniczego i ceramicznego, a w XIX wieku – maszynowego.

Wicina stała się szczególnym miejscem w chwili „ponownego odkrycia” wicińskiego grodu. Archeolodzy wykazali jego ogromne znaczenia dla dziedzictwa kulturowego Polski oraz Europy. Mieszkańcy z Wiciny zawsze słyszeli, że mają na swoim terenie niesłychany skarb – już w latach 70. XX wieku próbowano utworzyć tu skansen archeologiczny. Szybko okazało się, że potencjał tego miejsca jest porównywalny z osiedlem obronnym kultury łużyckiej w Biskupinie.

Na tym terenie powstał Park kulturowy „Grodzisko w Wicinie”, który ma tworzyć w przyszłości centrum naukowo-turystyczne. Przedmioty wydobyte w trakcie wieloletnich badań wykopaliskowych (ozdoby, elementy uzbrojenia, narzędzia i ceramika) prezentowane są w Muzeum Środkowego Nadodrza w Świdnicy.

Dzięki poczynionym staraniom Park Kulturowy w Wicinie został wpisany do Kontraktu Terytorialnego Województwa Lubuskiego, do Programu  Rozwoju Turystyki Województwa Lubuskiego jako produkt wizerunkowy województwa lubuskiego – Militaria i Fortyfikacje oraz do Programu Rozwoju Kultury Województwa Lubuskiego.

Niemiecki obóz koncentracyjny Gassen (Jasień), filia obozu Gross-Rosen.

Podobóz w Gassen (Jasień) istniał zaledwie osiem miesięcy. Więźniowie pracowali w fabryce Focke Wulf AG, przy produkcji części lotniczych. Najliczniejszą grupą przetrzymywanych byli Polacy a następnie Rosjanie, Francuzi, Chorwaci, Belgowie, Włosi, Litwini i Czesi. Kilkaset ofiar zostało zamordowanych w bestialski sposób przez hitlerowską załogę obozową.

Priorytetem dla Burmistrza jest upamiętnienie ofiar byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego. Z tej przyczyny planuje przejęcie działki w użytkowanie, aby móc zrealizować ambitne plany. W tym celu w okresie od 24 do 28 września 2018 roku zostały przeprowadzone przez Instytut Pamięci Narodowej, czynności zmierzające do ujawnienia i podjęcia szczątków znajdujących się na terenie byłego obozu. Zostaną utworzone ścieżki edukacyjno-turystyczne, zamontowane tablice informacyjne, odtworzenie bramy wejściowej do obozu, częściowa rekonstrukcja ogrodzenia oraz zamontowanie monitoringu.

Gmina inna niż wszystkie

Gmina miejsko-wiejska Jasień położona jest w południowo-zachodniej części województwa lubuskiego. Obszar gminy Jasień należy w całości do dorzecza rzeki Odry, w obrębie zlewni rzeki Nysy Łużyckiej. Przez centralną część gminy przepływa rzeka Lubsza, prawobrzeżny dopływ Nysy Łużyckiej.

Położenie gminy w regionie jest korzystne. Wpływ na to mają szczególnie walory krajobrazowe oraz bezpośrednia bliskość do większych miast południowej części województwa lubuskiego (Zielona Góra, Żagań, Żary), przez które przebiegają ważne szlaki transportowe i komunikacyjne.

Na terenie gminy znajduje się 2 udokumentowane złoża kopalin: złoże kruszywa naturalnego „Jasionna” oraz złoże iłów ceramiki budowlanej „Jasień II”.

Rynek pracy na terenach wiejskich opiera się głównie na rolnictwie indywidualnym i tym samym zdecydowana większość mieszkańców poszczególnych wsi pracuje we własnych gospodarstwach rolnych, Pozostała część mieszkańców znajduje zatrudnienie w kilkudziesięciu mniejszych zakładach pracy, zwłaszcza produkcyjnych i usługowych.

Są to firmy zajmujące się głównie handlem i budownictwem ale także zakłady rzemieślnicze. Należy podkreślić, że znaczna grupa mieszkańców pracuje poza granicami gminy, przede wszystkim w pobliskim Lubsku i Żarach, a także za granicą.

Jeśli jest taka możliwość Gmina Jasień aplikuje o środki finansowe z różnych źródeł zewnętrznych m.in. z funduszy europejskich. Inwestycje, które zostały przeprowadzone w ostatnim czasie:

  • Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków oraz rozbudowa sieci wodociągowej w Gminie Jasień
  • Budowa kanalizacji w mieście Jasień (złożony wniosek o dofinansowanie na kolejny etap budowy)
  • Budowa placu zabaw przy ul. Budowlanych
  • Siłownia zewnętrzna przy ul. Wąskiej i XX Lecia
  • Miejsca postojowe przed cmentarzem na ul. Obrońców
  • Siłownia w parku miejskim
  • Przebudowa ul. I Armii w Jasieniu

W gminie funkcjonuje Fundusz sołecki, dzięki któremu realizowane są liczne inwestycje.

Współpraca z Gminami partnerskimi

Gmina Jasień od wielu lat współpracuje z dwoma niemieckimi miastami: Döbern i Spreetal. Aktualnie aktywniej układa się współpraca z miastem Spreetal. Burmistrzowie obu gmin spotykają się cyklicznie w celu opracowania wspólnych planów związanych z rozwojem partnerstwa. Realizują wspólne projekty współfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa w ramach Funduszu Małych Projektów Interreg Polska–Saksonia 2014-2022. Wśród zrealizowanych projektów po stronie polskiej możemy zaliczyć „Polsko-niemiecki Tydzień Seniora”, „Partnerski Dzień Dziecka – transgraniczne spotkanie integracyjne”, „POZNAJMY SIĘ – polsko-niemieckie warsztaty artystyczne dla seniorów”, „Poznajemy polskie i niemieckie tradycje i zwyczaje”, „Polsko-niemiecki bal karnawałowy dla dzieci ze szkół podstawowych”. Gmina Jasień uczestniczy również w projektach realizowanych po stronie niemieckiej w Gminie Spreetal.

Plany i cele do zrealizowania

Polepszenie warunków życia mieszkańców w mieście i gminie Jasień w dziedzinie:

  1. -oświaty, kultury, sportu i turystyki;
  2. -bezpieczeństwa publicznego;
  3. -ekologii;

Mamy jeszcze dużo planów związanych z rozwojem naszej gminy, wiele z zadań jest już rozpoczętych. Mając na uwadze estetykę i poprawę jakości życia mieszkańców przystąpiliśmy do opracowania Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla Miasta Jasień. Na sercu zawsze leżało i leży mi dobro mieszkańców i gminy. Zawsze w centrum moich starań było dobro drugiego człowieka i całej społeczności lokalnej – mówi Burmistrz Andrzej Kamyszek.

-Augustyna Szczepańczyk