Przełomowe podejście w badaniach nad rdzeniem kręgowym

Dr Marcin Zagórski z Instytutu Fizyki Teoretycznej UJ, to ambitny naukowiec z wieloma sukcesami na swoim koncie. W rozmowie opowiada o swoim najnowszym projekcie.

Nad czym obecnie Pan pracuje?

Pracuję nad zrozumieniem mechanizmów regulacyjnych w rozwijającym się rdzeniu kręgowym. Chcę zrozumieć, co sprawia, że komórki posiadają informację, o tym, gdzie i kiedy powinny zamienić się w komórki nerwowe odpowiedniego typu. Sygnały chemiczne rozchodzące się w tkance, są jak system GPS dla człowieka. Na ich podstawie komórki określają swoją pozycję w rdzeniu kręgowym z dokładnością aż do trzech średnic komórki. Chcę zbadać co stanowi o tym, iż proces ten jest tak powtarzalny. Udało mi się stworzyć świetny zespół. Współpracuję także z laboratoriami w Austrii i w Wielkiej Brytanii. Wspólne działanie przynosi wiele korzyści dla projektu.

Czy pandemia miała wpływ na Państwa pracę?

Współpracuję z wieloma badaczami zza granicy, niestety w wyniku pandemii nie mogę podróżować i nasz kontakt został przeniesiony do cyberprzestrzeni. Ponadto, praca naukowców w laboratoriach została mocno ograniczona.

Dlaczego ten projekt jest taki ważny i co świadczy o jego innowacyjności?

Zrozumienie mechanizmów regulacyjnych, może być wykorzystane do różnicowania komórek macierzystych. W praktyce może on doprowadzić do nowych osiągnięć w dziedzinie inżynierii tkankowej czy terapii neuroregeneracyjnych np. umożliwić regenerację obwodów nerwowych w uszkodzonym rdzeniu kręgowym. Innowacja polega na interdyscyplinarnym podejściu tzn. łączymy zaawansowane modele teoretyczne z danymi eksperymentalnymi pochodzącymi z najwyższej klasy ośrodków badawczych. Współpraca i dobra komunikacja między badaczami, pozwala prowadzić badania na światowym poziomie.

Co było inspiracją, aby podjąć tego typu badania?

Studiując fizykę teoretyczną rozwijałem swoje zamiłowania do szukania reguł rządzących otaczającym nas światem i jednocześnie fascynowała mnie złożoność, jaką obserwujemy w przyrodzie. Wciąż wielu rzeczy nie wiemy np. jak działają układy biologiczne.

Z jakimi wyzwaniami mierzy się Pan jako naukowiec?

Największą trudność stanowi znalezienie równowagi między zarządzaniem projektami badawczymi, a własnym rozwojem naukowym. Obecnie realizuję ambitne projekty badawcze, które są finansowane przez NCN oraz NAWA.

-Augustyna Szczepańczyk