Kobiety w nauce zmieniają świat

Po co nam chemia? Rola chemii w naszym życiu jest nie do przecenienia. Dzięki niej wiemy jak zbudowany jest otaczający nas świat. Wszystkie materialne rzeczy składają się z atomów i cząsteczek. Dzięki chemii wiemy, że woda oraz tlen są niezbędne do życia, a niektóre związki, jak amoniak czy siarkowodór są trujące.

Prof. dr hab. Ewa Bulska to rodowita Warszawianka, której dorobek naukowy jest imponujący. Dyrektor Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego, chemik, profesor nauk chemicznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego, specjalistka w zakresie chemii analitycznej, spektrometrii atomowej i spektrometrii mas.

Zakres badań Pani Profesor i jej grupy badawczej jest szeroki i dotyka wielu wątków. Jednym z większych, sztandarowych jest wieloletni projekt, który skupia się na badaniu substancji biologicznie aktywnych. „Zajmujemy się podglądaniem natury, tym co się dzieje w roślinach, jak i organizmach zwierzęcych, w tym także organizmie człowieka. Obserwujemy, jak zachowują się różne substancje (często wprowadzane do organizmu z zewnątrz). Każdy związek ulega biotranformacji, łączy się z białkami lub enzymami i zmienia swoje funkcje, ma to również związek z biotransportem (substancje mogą być transportowane w tkankach w różny sposób). Wpływa to na nasz dobrostan” – mówi naukowiec. Projekt jest szeroki, ponieważ uczeni podejmują nowe wyzwania badając kolejne cząsteczki i substancje. W porozumieniu z lekarzami podjęli się ambitnego tematu związanego z fluorem w lekach i jego wpływem na organizm człowieka. Aktualnie badają zachowania cząsteczek zawierających fluor w lekach, które podawane długoterminowo mogą powodować efekty uboczne. Pierwsze wyniki badań eksperymentalnych grupy Prof. Ewy Bulskiej potwierdzają tą hipotezę. Badania są bardzo złożone, wymagają opracowania metodyki badawczej oraz odpowiednich procedur. Naukowcy badają grupy kontrolne oraz grupy testowe, badania zostają wykonywane kilka razy, aby wynik był potwierdzony i rzetelny.

Badania będą przydatne dla dużej grupy odbiorców, zarówno dla chemików, farmaceutów, lekarzy, a nawet dla reszty społeczeństwa. Przykładem może być zbadany przez naukowców Uniwersytetu Warszawskiego selen, który miał być złotym środkiem na wiele dolegliwości. Po odpowiednich badaniach okazało się, że selen podawany w postaci klasycznego suplementu diety nie jest co prawda szkodliwy, ale nie przynosi żadnych rezultatów. Jeżeli ma przeciw działać stresowi antyoksydacyjnemu, chronić układ odpornościowy itd. to musi być podany w formie związków biologicznie aktywnych – w przypadku selenu jego związków organicznych.

Drugi sztandarowy projekt związany jest z badaniem różnych procesów chemicznych, zachodzących w obiektach zabytkowych dziedzictwa kultury. Ostatnio zespół Prof. Ewy Bulskiej badał rękopis Fryderyka Chopina, zapisy, pięciolinie, nuty, notatki konserwatora. Próbowali wskazać twórcę oraz termin utworzenia danego zapisu. Na bazie zebranych informacji powstanie obszerny raport z zakończonych badań.

Pani Profesor podkreśla, jak ważna jest również synergia nauki z biznesem. „W tym obszarze bardzo ważna jest komunikacja, to klucz do sukcesu” – mówi uczona. „Prężny biznes i stojąca na wysokim poziomie nauka we wzajemnej współpracy dają niesamowite rezultaty. Innowacyjne rozwiązania mają szansę być efektywnie komercjalizowane”.

Eurolab to stowarzyszenie europejskich laboratoriów badawczych. Kilka lat temu Pani Ewa Bulska została wybrana do zarządu jako pierwsza kobieta, dowodząc tym, jak ważna jest rola kobiet w nauce.

Pani Prof. dr hab. Ewa Bulska ma na swoim koncie wiele sukcesów. Za swoje dokonania została nominowana do nagrody Ambasador Innowacyjności przez Europejski Ośrodek Rozwoju Gospodarki.

-Augustyna Szczepańczyk